Ödev Mücadelesi: Çocuklara Ödev Yapma Alışkanlığı Kazandırmak

Ebeveynler genelde çocuklarının okulda başarılı olmalarını sağlamayı kendi görevleri zannederler. Eğer bir ebeveynseniz böyle bir sorumluluk doğal olarak sizi biraz endişelendirebilir. Ebeveyn olarak ayrıca çocuklarınızın hayatta başarılı olmaları konusunda da endişelenebilirsiniz ve ödevler de sıklıkla bu endişenin odağı haline gelir. Ancak ebeveynler “çocuklarının bir şeyleri başarmasını” tamamen kendi sorumlulukları haline getirdiklerinde, sürekli olarak çocuklarından bir şey bekler hale gelirler – bu beklenti de genelde ödevlerini yapmaları ve okulda başarılı olmalarıdır. Bana kalırsa bu düşünce siz ebeveynleri çocuğunuz karşısında bir anne-baba olarak güçsüz konuma getirmektedir, çünkü çocuklarınız aslında beklentilerinizi karşılamak zorunda değiller. Ödevle ilgili mücadele doğru yürütülmezse, özünde kontrol ile ilgili bir savaş haline gelir. Siz bir ebeveyn olarak her şeyin sizin kontrolünüzde olması gerektiğini hissederken, çocuğunuz da hayatındaki seçimler üzerinde daha fazla kontrol sahibi olmak için uğraşır. Yani iki taraf da daha sert mücadele etmeye başlar ve bu da evinizde bir savaşa dönüşür. Gerçek şu ki, onun ödevleri umursamasını sağlayamazsınız. Bunun yerine davranışlarının gelişmesine yardımcı olan şeylere odaklanın.  Tavrına odaklanmak yerine gerçekte neleri yaptığına bakın.

Yıllar boyunca, çocuklarıyla bu konuda adeta “siper savaşı” veren çok sayıda anne-baba ile konuştum ve ayrıca kendi gözlerimle de gördüm ki, ödevler söz konusu olduğunda çocuklar çok yaratıcı isyan yöntemleri geliştirebilirler. Örneğin çocuğunuz ödevini yapmayı “unutmuştur”, ya da ödevini yapmıştır fakat “öğretmene vermemiştir” veyahut yapmıştır ama özensiz veya dikkatsizce yapmıştır. Mesele ödev değilse sınavdır. Mesela sınavına düzgün bir şekilde çalışmamıştır. Bütün bunlar çocukların sahip oldukları azıcık kontrolü ellerinde tutmak için geliştirdikleri yollardır sadece. Bu durum yaşanmaya başladığında ebeveynler kontrolü giderek kaybettiklerini hissetmeye başlar. Kimi zaman çocuklarını cezalandırırlar, üzerlerine giderler, tehdit ederler, tartışırlar, isyan ederler ya da aşırı işlevsellik gösterip çocuklarının ödevlerini onların yerine yapmaya kalkarlar.

Hiçbir Şeyi Zorla Yaptıramazsınız

Bunlar olduğunda artık mücadele doruğa çıkmıştır: kaygı arttıkça tepkiler de artar ve bu karmaşa içinde ödevler tamamen unutulur. Ebeveynler için kabullenmesi zor olan gerçek şudur ki, bırakın ödevleri, çocuklarınıza hiçbir şeyi zorla yaptıramazsınız. Fakat yapabileceğiniz şey şudur: sınırlar koymak, onların kendi tercihlerine saygı duymak, ve kendilerini motive etmeleri için onları motive etmek. Kendi kendinize şöyle düşünüyor olabilirsiniz, “Siz benim çocuğumu tanımıyorsunuz. Ben onu hiçbir şey yapmaya motive edemiyorum.” Birçok ebeveyn bana çocuklarının ödevlerini yapmak için hiçbir şekilde motive edilemediğini söylüyor. Ben aslen çocukların motive olduklarına veya olabileceklerine inanıyorum, sadece sizin istediğiniz veya tercih ettiğiniz yöntemlerle motive edilemiyor olabilirler. Bu yazının devamında, onların üzerlerine gitmeden, tehdit etmeden ve savaşmadan ödevlerini yapmada onlara yol göstermenize yardımcı olacak bazı sağlam ipuçları bulacaksınız.  Ayrıca, kafanızda çocuğunuzun çalışmasıyla ilgili daha fazla kaygı, korku, hayal kırıklığı ve endişe taşıyorsanız, kendinize dönüp, “Bu resimde yanlış olan nedir ve bu nasıl oldu?” diye sorun. Unutmayın, onların dertlerini ve sorumluluklarını siz üstlendiğiniz sürece, onlar hiçbir şey yapmak zorunda değiller.